۱) باید در کیفیت کار مؤسسات آموزشی تجدید نظر کرد و به شاخصهای نشاط در چارچوب آن مفهوم بخشید.
۲) اگر قرار است پیشرفتی در جامعه حاصل شود باید از مدرسه شروع شود. مدیر مدرسـه عـامل بسیـار مهمـی است کـه میتواند جمعیت کثیری را تحتتأثیر قرار دهد. مدیر میتواند مدرسه را به یک جایگاه ارزشی مبدل ساخته و با راهکارهای مختلف با ایجاد شادی و نشاط مدرسه را جایگاه رشد و بالندگی دانشآموزان سازد و به آنها احساس اعتماد، سربلندی، توانایی و غرور هدیه کند.
۳) با نشاطسازی فضای فیزیکی مدرسهنسل جوان به محرکهایی که نشانههای زیبایی و سر زندگی و شادابـی در آنهـاست تمـایـل و علاقـه بیشتـری نشـان میدهند. تامین نشاط و شادابی در محیط ابتدا از مدرسه شروع میشود. لذا ایجاد نشاط و شادابی در مدرسه از ورودی مدرسه تا داخل کلاسهای درس، شایان توجه است.با نشاطسازی فضای فیزیکی مدرسه، موجب افزایش کارایی و یادگیری در دانشآموزان میشود.
۴) ایجاد روابط انسانی مطلوب بین ارکان مدرسهشرایط مطلوب کار موجب تقویت روحیه معلمان و افزایش میل و رغبت و علاقه آنان به کار و غرور و افتخارشان در مدرسه خواهد شد.معلم، دانشآموز و مدیری که از کار خود لذت نمیبرند در حقیقت کاری نمیکنند. هرکس زمانی بهتر کار میکند که از آن احساس لذت میکند.
۵) استفاده از روشهای فعال تدریسمعلمانی که از روشهای فعال استفاده میکنند، کلاسهای شادتری دارند. مشارکت دانشآموزان در کلاس و آموختن آنها را از کسالت و بیحالی رها ساخته، شادابی و نشاط را تقویت میکند.
۶) کار آموزش و پرورش آموزش ارزشهای انسانی همچون، ایمان، عشق، امید، جوانمردی و. به کودکان و دانشآموزان است.
۷) آموزش ارزشهای انسانی با سادگی و جذابیت با استفاده از کتابها، فیلمها، نمایشها و. همراه است.
۸) ایجاد رابطه دوستانه با نوجوانان و کودکان.
۹) معرفی الگوهای مناسب.
۱۰) تشویق کردن و ارزشگذاری برای ایجاد حس عزت و اعتماد به نفس و در نتیجه احساس لذت و شادی از فعالیت.
۱۱) آموزش روابط اجتماعی مناسب به دانشآموزان.
۱۲) توجه به معیارها و ملاکها و عوامل شادیآفرین در سنین مختلفدر دوران کودکی، برآورده شدن احتیاجات اساسی جسمی و روانی عامل وجد و سرور است.در دوران نوجوانی پذیرش از طرف اعضای خانواده و گروه همسالان و نیز ابراز موفقیت در کارهای شخصی و امور تحصیلی شادیآفرین است.
در جوانی و بزرگسالی، کسب مهارتهای لازم برای تصدی شغلی، پیشرفت در کار و تحصیل، موفقیت در کارهای هنری و ورزشی احساس وجد و مسرت را بهوجود میآورد.
۱۳) دولت نیز برای افزایش شادی میان افراد جامعه، خصوصاً کودکان و دانشآموزان بهتر است:
الف) از پخش برنامههایی که مروج خشونتاند، جلوگیری کند.
ب) به رسانههای جمعی کمک کند تا محبت را ترویج کنند و مبلغ زندگی متعادل باشند.
ج) تکریم و سپاس از طبیعت را آموزش دهند و روش زندگی افرادی را تبلیغ کنند که الگوی خدمت ایثارگرانه بودهاند.
د) شغل، بهداشت، درمان و هزینههای معیشت مردم را تامین کند تا نگرانی آنان در این زمینه از بین برود.
۱۴) آموزش این نکته که تلاش در ذات خود ارزشمند است و کار و کوشش باعث برخورداری از بهداشت روانی منـاسب میشود.
۱۵) تشویق دانشآموزان به خلاقیت و نوآوری و ایجاد زمینههایی برای بروز استعداد آنها.
مدرسۀ پرنشاط مدرسه ای است که دانش آموزان بتوانند آنجا دوست پیدا کنند و دوستی هایشان را تداوم ببخشند مدرسۀ پرنشاط مدرسه ای است که معلم خوش اخلاق داشته باشد. مدرسۀ پرنشاط مدرسه ای است که زنگ هنر بیشتری داشته باشد. مدرسۀ پرنشاط مدرسه ای است که با فضاهای بیرون از خود، مانند شهربازی ها و مراکز تفریحی- سیاحتی ارتباط نزدیک داشته باشد مدرسۀ پرنشاط مدرسه ای است که دانش آموزان بتوانند آنجا درس ها را خوب یاد بگیرند. مدرسۀ پرنشاط مدرسه ای است که در آن معلمان به دانش آموزان مشق زیادی ندهند.
در شرایطی که بیشتر خانههای شهری تبدیل به آپارتمانهای کوچک و به دور از فضاهای بازی شده است، حداقل کاری که میتوان برای تامین بهداشت جسمی و روحی كودكان و نوجوانان داشته باشیم، ایجاد فضای شادیبخش در مدرسه است.دانشآموزان چندین ساعت از روز را در مدرسه میگذرانند و اگر فضاسازی مناسبی در مدارس انجام شود، به شاد زیستن فرزندان خود کمک کردهایم.
شاد زیستن برای کودک به همان اندازه مهم است که تغدیه خوب، محبت کردن و حفاظت از او اهمیت دارد. زیرا سلامت روحی، روانی و جسمانی او را تامین میکند.
میزان شادی و خنده در مدارس ما بسیار پایین است. در مدرسه خالی از شادی، سخنگفتن از شادی قدری مشکل خواهد بود. یکی از مشکلات هر جامعه، غفلت از شادی و نشاط و در نتیجه افزایش بیماریهای مختلف روانی از قبیل اضطراب و افسردگی است. زندگی با شادی و نشاط معنا پیدا میکند و در پرتو آن دانشآموزان به ویژه در دوران نوجوانی و جوانی میتوانند پلههای ترقی را بپیمایند. جامعه زنده و پویا جامعهای است که عناصر شادیآفرین در آن فراوان باشد.
اگر قرار باشد روح دانشآموز پرورش و رشد یابد، باید این روند از روح معلم آغاز شود. چنانچه روح معلم افسرده و ناتوان باشد، شانس ناچیزی برای تقویت و مراقبت از روح دانشآموزان وجود خواهد داشت.
معلمانی که نمیتوانند حضور توانمند خود را هر روز در کلاس درس نمایش دهند، از لحاظ انتقال فکر با دانشآموزان هماهنگ نیستند و برای پاسخگویی به نیازهای دانشآموزان آمادگی ندارند. معلم باید با توجه به هرگونه نقص در درک و دریافت دانشآموز، تلاش کند تا توانایی روشهای جدید تدریس و گرداندن كلاس را در خود کشف كند.
اگر دانشآموزان آگاه شوند که چه باید بخوانند، چرا باید بخوانند، درسی که میخوانند چه سودی در آینده نزدیک و آینده دور برای آنها دارد و مورد کاربرددرس در جامعه کجاست و چگونه مورد استفاده قرار خواهدگرفت، اهداف برای شان روشن خواهد شد.
باکسب این اطلاعات است که دانشآموز به كلاس، درس و معلم خود رغبت پیدا میكند و محیط كلاس و مدرسه برای او شاد و نشاط آفرین میشود.
مدرسه نیز خود از یک روح سرشار برخوردار است. این موضوع به ندرت مورد تایید قرار میگیرد. برخی مدرسه را به عنوان یک ماشین یا کارخانه میشناسند.
در حالی كه میتوان شرایطی را در مدرسه به وجود آورد كه اجازه پرورش روح را بدهد و ایجاد نشاط كند.
روشهایی برای فعال کردن مدرسه و کلاس در زیر ارائه میشود. امید است که این روشها باعث شود شوق و انگیزه بیشتری در دانشآموزان به وجود آید.
- تبادل تجربیات موفق مدیران در رابطه با شادسازی مدارس
- تغییر در وضع فیزیکی مدارس و توجه به نیازهای دانشآموزان و تنوع برنامهها
- توجه جدی به امور معیشتی و رفاهی معلمان به منظور حضور شادابتر آنها در مدارس
- بها دادن به دانشآموزان پرتحرک، کنجکاو و پرسشگر
- ایجاد فضای سبز و استفاده از رنگهای شاد و جذاب درمحیط مدرسه
- شناسایی افراد خلاق و تشویق آنان در زمینه تغییر واصلاح مدارس
- ایجاد انگیزه در مدیران برای مطالعه درباره شادی و جایگاه آن در تعلیم و تربیت
- توجه به زیبا سازی مدارس
- توجه به وضع بهداشت محیط مدرسه
- ایجاد فضای مناسب برای تفریحات سالم دانشآموزان
- توجه به نیازهای عاطفی، روحی و روانی دانشآموزان
- مشارکت دانشآموزان در اداره مدرسه
- استفاده از تابلوها و پیامهای بهداشتی شاد و شعرهای شادی آفرین
- تهیه امکانات و مکانهای ورزشی در داخل مدرسه وبیرون از مدرسه
- برگزاری جشنها به مناسبتهای مذهبی و اعیاد ملی با کمک دانشآموزان
- برگزاری مسابقات ورزشی - تفریحی - علمی در بین مدارس و بین دانشآموزان
- برگزاری نمایشگاه نقاشی، شعر، خط و مسابقه قرآن به صورت گروهی
- دعوت از افراد محبوب و موفق دانشآموزان برجسته مثل هنرمندان و ورزشکاران
- اجرای برنامههای صبحگاهی بانشاط و پربار
- استفاده از مشاوران مجرب و دلسوز برای حل مشکلات تحصیلی و تربیتی دانشآموزان
- نمایش فیلم و تئاتر نمایشهای عروسکی - موسیقی زنده مورد علاقه دانشآموزان
- بردن دانشآموزان به موزه، تئاتر، سینما، پارک و اردوگاه با کمک اولیای مدرسه و خانه
- تشکیل نمایشگاه کتاب
- افزایش مدت زنگهای تفریح
- برگزاری مسافرتها و اردوهای تفریحی - سیاحتی
- تشکیل گروههای درسی با حضور فعال دانشآموزان
- کنترل عوامل بازدارنده نشاط و تقویت عوامل تسهیلدهنده
- جلوگیری از هر نوع برخورد لفظی و بی احترامی به دانشآموزان
- ممنوعیت جدی هر گونه تنبیه بدنی
- پربار شدن ساعات ورزش
- پذیرایی در اعیاد و مناسبتهای مذهبی و غیرمذهبی
- توجه به وسایل صوتی و تصویری در مدارس مخصوصا کامپیوتر
در این بخش اکثراً مواردی مورد توجه قرار می گیرد که قابل رویت و قابل لمس کردن باشد و در واقع اموری که لذت بصری ایجاد می کند یا دیدن فضا و محیط زیبا باعث ایجاد نشاط می شود مورد توجه قرار می گیرد.
1- فضاسازی و زیباسازی حیاط مدارس، از جمله دیوارها، سطح زمین، کاشت درخت و گل و گیاه گذاشتن نیمکت های رنگی و زیبا در حیاط مدرسه، تابلوی زیبای سر در مدرسه، دیوارهای تمیز و زیبا و تزیین شده با نقاشی های زیبا، نماسازی های مختلف.
2- زیباسازی مناسب ساختمان مدارس از جمله هماهنگی کاشی و سرامیک و سنگ - رنگ آمیزی در و دیوارها، پرده های زیبا جهت کلا س ها، زیباسازی راهروهای کلا س ها، دفتر معلمان، اتاق مشاوره و.
3- زیباسازی و تمیز بودن نمازخانه استفاده از خوشبوکننده ها، استفاده از نوشته ها و خطاطی های زیبا و استفاده از گلدان های زیبا، استفاده از فرش های زیبا و هماهنگ با پرده ها تمیز بودن و زیباسازی دستشویی ها و وضوخانه (حتما فضای وضوخانه از کاشی و سرامیک زیبا و تمیز استفاده گردد) محل آبخوری ها سنگ شده باشد و در وضوخانه ها از لوله کشی آب گرم استفاده شده باشد.
4- زیباسازی راهروها و ورودی ها با استفاده از گلدان های گل طبیعی و مصنوعی.
5- زیباسازی کتابخانه ها استفاده از کمدهای یکرنگ و یک مدل جهت نگهداری کتاب ها (ترجیحاً استفاده از کمدهای چوبی زیبا) استفاده از گلدان های طبیعی در فضای کتابخانه، میز و صندلی های یک رنگ و زیبا، قفسه های زیبا جهت در دسترس قرار دادن مجلا ت و رومه ها.
6- تشویق دانش آموزان جهت آوردن گل و گیاه طبیعی و استفاده از آن در محیط کلا س ها.
7- پوشش ظاهری دانش آموزان، استفاده از روپوش های خوش رنگ و شاد .
8- پوشش ظاهری معلمان، مدیر و معاونان که با رعایت تمامی موازین شرعی می توان از رنگ های شاد و رنگ های روشن استفاده کنند.
9- استفاده از قاریان با صوت و لحن زیبا در صبحگاه مدرسه (اگر به صورت زنده باشد بهتر است وگرنه از نوارهای مناسب) میتوان استفاده کرد.
ایجاد نشاط و شادابی یکی از مؤثرترین راه ها برای افزایش بهداشت روانی در جامعه است، مدرسه بعنوان یک نهاد می تواند با بوجود آوردن زمینه ها و برنامه هایی باعث هر چه شاداب کردن جامعه شود. اگر در مدرسه شوق زندگی کردن بوجود آید خود به خود اثرگذار بر جامعه خواهد بود. انسان های شاد زندگی خود را تحت کنترل دارند، مسئولیت پذیرند، هدفمند هستند، دید مثبت به زندگی دارند. آینده نگر وامیدوارند و در مقابل مشکلات و سختی ها از پای نمی نشینند، قرآن دین اسلام را دین شادی معرفی نموده و مهمترین عوامل شادی را محبوبیت، مقبولیت و موفقیت، ایمان، هویت ملی و فرهنگی، خلاقیت عارفانه و حل مسئله ذکر کرده است، روانشناسان شادی و شور و نشاط را محرک انسان ها برای عمل می دانند و جامعه شناسان جامعه شاد را جامعه موفق می دانند. عواملی که می تواند باعث گسترش شادی شود در ابتدا خانواده است و سپس دیگر نهادها همچون مدرسه و نهادهای فرهنگی مذهبی می باشند که هر کدام به نوبه خود وظایفی دارند که در اینجا سعی می شود پیشنهادات کاربردی جهت ایجاد شور و نشاط در مدرسه ارائه دهد.
در حقیقت آموزش و پرورش به مثابه درختی تنومند است که برای تغذیه و باروری میوه هایش نیازمند استفاده از منابعی است که با هماهنگی و مساعدت، موجبات رشد آن را فراهم می آورند. از سوی دیگر عناوینی چون خلاقیت نقادی و نقدپذیری، بارش فکری، مهارت های زندگی، تغذیه و بهداشت فردی و جمعی، مدرسه ی شاد زمانی در مدارس عملیاتی خواهد شد که تمامی عناصر این مجموعه به باور لازم برسند و تحول و تغییر را به عنوان یک اصل در نظر بگیرند. شادمانی احساسی است که زندگی را چیزی خوب می داند. شادمانی به مفهوم دوام لحظات شاد دیروز، روحیه ی سرخوش امروز و زمان دشوار فرد است. آنچه اشخاص آن را شادی تجربه می کنند نه یک شادی زودگذر بلکه یک احساس عمیق و این باور است که به رغم مشکلات امروز همه چیز خوب است،یا به خوبی برگزار خواهد شد.
درباره این سایت